Sporen uit alle tijden op het Ballooërveld

Het uitgestrekte heideveld van het Ballooërveld ligt ten noorden van het dorp Balloo. Op het Ballooërveld heb je de ijstijden echt binnen handbereik: het glimmende witte zand uit de Elster-ijstijd, zwerfkeien en grind – door het ijs van de Saale-ijstijd deze kant op gebracht en een aantal pingoruïnes – ofwel de restanten van ijsheuvels – uit de Weichsel-ijstijd…

Opvallend is het keizand dat op sommige plaatsen aan het oppervlak ligt. Het is een keiharde ‘vloer’ van leem waarin vuursteentjes, grind en keitjes vastgemetseld lijken te zitten. Deze laag bleef achter toen het ijs aan het einde van de Saale-ijstijd gesmolten was, en de wind het bovenliggende dekzand uit de Weichsel-ijstijd had weggeblazen. Tevens vind je op het Ballooërveld enkele pingoruïnes. In de laatste ijstijd waren dat hoge ‘ijsheuvels’. Toen het ijs gesmolten was, lieten de pingo’s diepe kraters in het veld achter. Later bleef er water in staan en groeiden de pingoruïnes vol veen.

Vanuit de lucht een kijkje over de paars gekleurde heide op het Ballooërveld

Prehistorie

Vóór er zich mensen op de plek van de huidige dorpen Balloo en Rolde vestigden, stonden er huizen op het Ballooërveld, lagen er akkers en werden hier doden ter aarde besteld. Verspreid over het Ballooërveld liggen tientallen grafheuvels. In de grafheuvels in het zuidwesten van het veld rond de Mandenberg zijn veel opgravingen gedaan. Archeologen trokken de conclusie dat er in de prehistorie maar liefst zo’n 3000 jaar lang onafgebroken mensen begraven werden.

Brede zandpaden gaan over het veld langs de heide, grafheuvels en pingoruïnes ©arjensnijder.photography.

Karrensporen

Duidelijk zichtbaar lopen over het Ballooërveld – van het Gasterensche Diep naar Rolde – bundels van oude sporen van de karren die in vroegere eeuwen over het veld trokken. De kerktoren van Rolde in de verte vormde destijds een baken in een eindeloze zee van heide.

Oorlog en oefenterrein

Tijdens de tweede wereldoorlog zijn op het Balloerveld veel defensieve structuren aangelegd in het kader van de ‘Frieslandriegel’. Deze sporen zijn heel goed bewaard, en zo vind je aan de westkant van het veld nog de tankgracht en in de noordwesthoek een unieke loopgraaf. Na de oorlog werd het Balloërveld een militair oefenterrein en dit heeft er voor gezorgd dat het hele veld zo goed bewaard is gebleven.

Deel van de loopgraaf op het Balloërveld (AHN.nl)

Unieke plek

Het Ballooërveld ligt tussen de beekdalen van het Loonerdiep en het Gastersche Diep. Het is het grootste heideveld van Noord-Drenthe. Ten noorden van het veld komen beide beekjes samen in het Oudemolensche Diep. Het Ballooërveld is een unieke plek in het stroomdal van de Drentsche Aa. De hogere delen van het veld zijn zo zanderig en droog, dat alleen de struikheide zich er thuis voelt. De kans is groot dat je hier de herderin met de schaapskudde tegen zult komen. Aan de randen loopt het veld sterk af en verzamelt het water zich op de laagste plekken. In het Drents heten dit ‘stroeten’. Hier vandaan stromen waterloopjes het beekdal in, zoals het Smalbroekenloopje aan de westrand van het veld en de Slokkert aan de oostkant.