De Hondsrugacademie
De Hondsrug UNESCO Global Geopark organiseert, in samenwerking met het Hunebedcentrum, een reeks lezingen over geologie, archeologie en geschiedenis. Iedere maand is de filmzaal van het Hunebedcentrum in Borger het podium van één van deze onderwerpen. Daarbij staat het Hondsruggebied centraal.
Samenwerking
Sinds De Hondsrug UNESCO Global Geopark verhuisd is naar het Hunebedcentrum is de samenwerking tussen beide partijen versterkt. Ze slaan dan nu ook de handen ineen voor de organisatie van ‘De Hondsrugacademie’.
‘’Op deze manier betrekken we jong én oud bij de rijke geschiedenis van het Hondsruggebied. Iedereen die meer wil weten over het Hondsruggebied is van harte welkom. De lezingenreeks is het resultaat van een mooie samenwerking tussen het Hunebedcentrum en De Hondsrug UNESCO Global Geopark’’ aldus Melissa Luisman van De Hondsrug UNESCO Global Geopark.
Programma
Datum: 16 maart, 13 april, 3 mei, 24 mei, 7 juni
Locatie: Auditorium – Hunebedcentrum, Hunebedstraat 27, 9531TG Borger
Inloop: 19.00 uur
Starttijd: 19.30 uur
Donderdag 16 maart (aanmelden t/m 9 maart)
Lezing door Daan Raemaekers
Onderwerp: hunebedden: grafrituelen en rituelen bij graven
Donderdag 13 april (aanmelden t/m 11 april) GAAT NIET DOOR!
Lezing door Bert Finke
Onderwerp: het booënboek: vetweiderij in de Schoonebeeker marke
Woensdag 3 mei (aanmelden t/m 26 april)
Lezing door Wytse Sikkema en Daan den Hartog Jager
Onderwerp: De diepere geologie van de Hondsrug; Olie en gas onder de Hondsrug
Woensdag 24 mei (aanmelden t/m 17 mei)
Lezing door Peter Geerdink
Onderwerp: het landschap van Zuidoost Drenthe (Podagristen in de moderne tijd)
Woensdag 7 juni (aanmelden t/m 1 juni)
Lezing door Leo Bouwmeester en Bernhard Hanskamp
Onderwerp: het Hondsruglandschap van de 19e en 20e eeuw
In juli en augustus is er een zomerstop. Het programma na de zomer wordt later bekend gemaakt.
Aanmelden verplicht
Aanmelden voor de lezing is verplicht en kan tot één week voorafgaand aan de lezing door te mailen naar info@dehondsrug.nl o.v.v. het aantal personen.
Inschrijving en kosten
De kosten zijn 5,00 euro per persoon (prijs per lezing). Dat is inclusief een kop koffie/thee. Er is plek voor maximaal 100 deelnemers. Het is mogelijk om op locatie bij het Hunebedcentrum te betalen. Houders van de Museumkaart, vrijwilligers en Vrienden van het Hunebedcentrum kunnen de lezingen gratis volgen.
Meer informatie
Iedere lezing start met een inloop vanaf 19.00 uur met koffie/thee. Om 19.30 uur start de lezing. Sommige lezingen hebben een pauze tussendoor.
Informatie over de lezingen
Donderdag 16 maart (aanmelden t/m 9 maart) | Lezing door Daan Raemaekers | Onderwerp: ‘Hunebedden: grafrituelen en rituelen bij graven’
Over Daan Raemaekers
Daan RaeMaekers is hoogleraar Archeologie van Noordwest-Europa voor de Rijksuniversiteit in Groningen. In zijn onderwijs en onderzoek richt hij zich op de belangrijkste verandering in menselijke samenlevingen, zoals de start van het boerderijbedrijf, de hunebedden en hun geschiedenis vanaf de prehistorie en het maatschappelijke belang van archeologie in de huidige maatschappij.
‘Hunebedden: grafrituelen en rituelen bij graven’
De hunebedden zijn een icoon van de Nederlandse prehistorie. Alle kinderen leren erover op school en veel mensen zijn er als kind opgeklommen. De stenenstapels die we nu zien, zijn de resten van de graven zoals ze ooit, meer dan 5000 jaar geleden, zijn gebouwd. In de lezing zal Daan ingaan op de bouw van de hunebedden, het gebruik als graf en de lange periode waarin hunebedden vernield en ook beschermd zijn. De rode draad is de rol van de hunebedden als plaats waar mensen rituelen uitvoerden voor overleden dierbaren, toen en nu.
Donderdag 13 april (aanmelden t/m 6 april) | Lezing door Bert Finke | Onderwerp: het booënboek: vetweiderij in de Schoonebeeker Marke
Over Bert Finke
Bert Finke is ruim 15 jaar bezig met onderzoek naar de dorps-, behuizings- en bewoningsgeschiedenis van Oud- Schoonebeek. Hij studeerde accountancy en was in diverse management- en directiefuncties in het bedrijfsleven werkzaam. Ruim 45 jaar hebben genealogie en dorpsgeschiedenis zijn grote interesse. Hij schreef hierover diverse boeken en artikelen. De laatste jaren is hij actief in het erfgoed en toerisme in Zuidoost-Drenthe. Zo is hij projectleider tijdens het Van Gogh jaar voor de gemeente Emmen en Coevorden.
Het booënboek: vetweiderij in de Schoonebeeker Marke
Al voor 1500 moet in de Schoonebeeker Marke tientallen booën hebben gestaan. Het was een unieke vorm van vetweiderij van rundvee, die uitsluitend in Schoonebeek voorkwam. De boo werd een groot deel van het jaar bewoond door de ‘booheer’, in feite een veehouder. Dat vee bestond voornamelijk uit jonge ossen. Eenmaal vet werden de dieren verkocht en gedreven naar bijvoorbeeld de IJsselsteden. Voor Nederlandse begrippen een uniek systeem van rundveehouderij.
In de lezing neemt Bert Finke je mee naar het verleden: hij vertelt alles over het fenomeen boo. Wat is een boo? En wie waren deze ‘booheren’? Finke schreef en omvangrijke studie over deze booën, waarvan de Schoonebeeker Marke er zo’n 35 had. Na de lezing is er de mogelijkheid om het booënboek: vetweiderij in de Schoonebeeker Marke te kopen.
Woensdag 3 mei (aanmelden t/m 26 april) | Lezing door Wytse Sikkema en Daan den Hartog Jager | Onderwerp: de diepere geologie van de Hondsrug
Over Wytse Sikkema en Daan den Hertog Jager
Wytse Sikkema werkte jarenlang als geoloog in binnen- en buitenland. Hij heeft onder andere voor de NAM gewerkt en is landschapshistoricus. De laatste jaren is hij als vrijwilliger actief voor De Hondsrug UNESCO Global Geopark. Ook Daan den Hartog Jager werkte jarenlang voor de NAM.
De diepere geologie van de Hondsrug
In de Weichsel-ijstijd bereikte het landijs onze streken niet, maar het was hier wel erg koud. Het Hondsruggebied was een eindeloze kale toendra waar zandstormen het kale oppervlak schuurden en stuifzand afzetten. Door stuwing van grondwaterstromen onder de bevroren bovengrond ontstonden in deze tijd de vele pingoruïnes die we nu nog als ronde depressies in het landschap terugvinden. Er leefden hier in de Weichsel-ijstijd mammoeten en wolharige neushoorns. Het wild trok jagers aan, waaronder Neanderthalers. Hoe zit het eigenlijk met de diepere geologie van de Hondsrug? Wytse Sikkema en Daan den Hartog Jaeger nemen je mee in dit verhaal én vertellen daarbij ook over onderzoek door de NAM in dit gebied.
Woensdag 24 mei (aanmelden t/m 17 mei) | Lezing door Peter Geerdink | Onderwerp: het landschap van Zuidoost Drenthe (Podagristen in de moderne tijd)
Over Peter Geerdink
Peter is geboren en getogen in Coevorden. Hij volgde de Pedagogische Academie in Emmen en studeerde geografie aan de Noordelijke Leergangen. Na een loopbaan als leerkracht en directeur op een basisschool werd hij docent aardrijkskunde op de PABO te Emmen. Na zijn pensioen in 2017 ging hij aan de slag als projectmanager bij de Eems Dollard Regio. Momenteel is hij als stadsgids en vrijwilliger actief voor Stichting TORECO (Toeristisch Recreatief Coevorden). Daarnaast schrijf hij geografisch georiënteerde verhandelingen over Drenthe.
Het landschap van Zuidoost- Drenthe (Podagristen in de moderne tijd)
Het Drentse landschap bestaat uit een aaneenschakeling van diverse landschappen, bijvoorbeeld: afgegraven Hoogveenlandschap, esdorpen en beekdalen. De verschillende types landschap zijn goed zichtbaar tijdens een fiets- of wandelroute over de Hondsrug. Dat maakt het gebied zo bijzonder. Ook in 1843 was dit goed zichtbaar. Peter Geerdink heeft het huidige landschap en de cultuur vergeleken met het Drenthe van midden 19e eeuw.
De boekenserie bestaat uit 5 delen, waarvan elk deel uit etappes bestaat. Je kunt namelijk niet alleen lezen over het landschap en de cultuur, je kunt het zelf beleven! Elke etappe heeft een eigen routekaart met QR-code, geografische reisomschrijving, een opsomming van de rijksmonumenten die er te zien zijn, een aantal interviews met bewoners en een uittreksel uit 1843, waarin de podagristen hun observaties hebben weergegeven.
Peter zal tijdens de lezing ingaan op de geologische ontwikkeling van de landschappen, de cultuurhistorische verscheidenheid, de observaties van de Podagristen uit 1843 en de veranderingen in stad en land.
*De podagristen (ook wel bekend als de drie podagristen) trokken in de 19e eeuw door Drenthe en schreven een verslag over de reis. Het boek is de geschiedenis ingegaan als het eerste reisverslag van Drenthe.
Na de lezing is er de mogelijkheid om een boek/de boekenserie ‘Een reis door literair erfgoed’ te kopen.
Woensdag 7 juni (aanmelden t/m 1 juni) | Lezing door Leo Bouwmeester en Bernhard Hanskamp | Onderwerp: het Hondsruglandschap van de 19e en 20e eeuw
Over Leo Bouwmeester
Leo Bouwmeester is werkzaam als projectmedewerker landschap en educatie bij De Hondsrug UNESCO Global Geopark. Daarnaast behaalde hij afgelopen zomer zijn master Landschapsgeschiedenis, waarbij zijn master thesis ging over de bosontwikkeling van boswachterij Gieten. Daarvoor studeerde hij aan Van Hall Larenstein.
Over Bernhard Hanskamp
Bernhard Hanskamp heeft een opleiding in de landbouw, cultuurtechniek, natuurbeheer, landinrichting en planologie afgerond aan Van Hall Larenstein. Hij werkte bij het Rijksinstituut voor Natuurbeheer (RIN) en voor het provinciaal bestuur van Drenthe. Hij publiceert regelmatig over de historische en ruimtelijke ontwikkeling van Drenthe.
Het Hondsruglandschap van de 19e en 20e eeuw
De ontwikkeling van het Hondsruggebied tijdens de laatste jaren wordt uiteengezet. Want hoe bleef Drenthe het Groene Drenthe?
Er gebeurde veel tijdens de 19e en 20e eeuw. Het karakter van het Hondsruggebied werd gekoesterd met tegelijkertijd een flinke opkomende economische ontwikkeling. De noodzakelijke verbetering van de landbouw werd ingepast in het landschap, zoals bij talloze ruilverkavelingen. Ook steden en dorpen groeiden. Het sparen van de Hondsrug en de Hunzelaagte bij deze bebouwing was een uitdaging. De ontwikkeling van de Hunzelaagte van landbouw naar natuur-waterwinning komt aan de orde, maar ook de ontwikkeling van beken en beekdalen.
De lezing wordt afgesloten met een blik op de toekomst: wat zijn ontwikkelingen, kansen en bedreigingen voor dit gebied?