Het Oosterse Bos van Schoonebeek - hotspots

De boeren, booën en olieboeren van Schoonebeek

Samen met het Middendorp, Kerkeinde en het Westerse Bos vormt het Oosterse Bos het oorspronkelijke Schoonebeek. Schoonebeek is een van de bekendste dorpen in Drenthe. Voor een deel komt dit door de aardoliewinning die hier al meer dan een halve eeuw plaats vindt, maar ook vind je in het Oosterse en Westerse bos de mooiste boerderijen van Drenthe in een grotendeels oorspronkelijk landschap.

Typische Schoonebeeker boerdrij met waterput (foto RCE)

Ontstaan

Het dorp Schoonebeek is al in de middeleeuwen ontstaan. De eerste boeren vestigden zich langs het Schoonebeeker Diep, maar al gauw moesten ze hun boerderij verplaatsen naar de lage zandrug waar het dorp nu nog steeds ligt. De boerderijen liggen op een rij langs de weg, omringd door ruime tuinen en dicht geboomte. Het Oosterse Bos is de meest oostelijke ‘kluft’ (cluster) van de Schoonebeeker boerderijen. Het dal van het Schoonebeeker diep was vruchtbaar, te zien aan de grote boerderijen, vaak met een rijk interieur. Typisch voor de boerderijen hier is dat het woongedeelte vaak in het midden van de boerderij zit, met een bedrijfsgedeelte aan weerskanten. In het Ooster Bos is dit nog mooi te zien.

Het rijke interieur van een van de oude boerderijen

Waterputten

Op het erf van de oudste boerderijen vinden we vaak nog een oude waterput, opgebouwd van Bentheimer zandsteen. De Schoonebeker boeren konden zich blijkbaar de luxe van zo’n chique waterput permitteren

Een oude waterput van Bentheimer zandsteen (foto Jannes van Echten)

Slachtvee

Wat bijdroeg aan de welvaart van Schoonebeek was het gebruik van de zogenaamde booën. De grote boeren uit het dorp hadden in het afgelegen beekdal een veestal of boo, waar ’s zomers ossen werden geweid en gestald. Het vetweiden van ossen (vleesvee) was een belangrijke economische activiteit. Het slachtvee was voor de Hollandse en Duitse markt. In een boo konden 10 tot 20 ossen gestald worden, onder toezicht van een ‘boo-heer’, een jongeman uit het dorp. In de boo was daarvoor een kleine woonruimte ingericht. Van de tientallen booën zijn er maar twee overgebleven, Hekman’s Boo en Willem’s Boo.

Oude afbeelding van Willem’s Boo

Aardolie

Schoonebeek kreeg nationale bekendheid door de vondst van een groot olieveld op een diepte van ongeveer 800m onder het dorp. Na de 2e wereldoorlog werd dit veld voortvarend in productie gebracht, door het gebruik van vele oliepompen, de zogenaamde jaknikkers. De meeste jaknikkers zijn nu verdwenen, maar je vindt hier nog steeds veel aanwijzingen voor de oliewinning.

Een vroegere jaknikker in Nieuw-Schoonebeek

Fietstocht

De mooie boerderijen en het interessante landschap kun je het beste bekijken vanaf de fiets. Fietstochten kan je beginnen bij het NS station in Coevorden, of in het centrum van Schoonebeek, bijvoorbeeld de knooppuntenroute vanaf station Coevorden: 76-77-20-24-02-01-03-86-94-41-34-11-45-44-43-76 (40km)

Deze knooppuntenfietsroute voert je langs de mooiste boerderijen van Schoonebeek

Locatiegegevens

Zandstrooiboerderij en Museum

Coördinaat: 52°39’48.2″N 6°53’02.4″E

Het Oosterse Bos van Schoonebeek